Aktualności-Edukacja

Różnorodność biologiczna na poziomie genowym

Wiele państw, w tym Polska, zobowiązało się do ochrony starych odmian roślin i ras zwierząt użytkowych podpisując światową Konwencję ONZ o ochronie różnorodności biologicznej. Zachowanie różnorodności biologicznej miejscowych odmian roślin użytkowych oraz gatunków spokrewnionych z nimi –to ogromna praca.

Znaczenie środowiskowe starych odmian 

Propagując zachowanie starych odmian roślin uprawnych z reguły zwraca się uwagę na ochronę zasobów genowych i ratowanie ginących genotypów. Jednakże zachowanie ich w gospodarstwach rolnych to także utrzymywanie współwystępujących gatunków dzikich, tak nielubianych przez ogrodników czy działkowców "chwastów". Miejscowe odmiany roślin uprawnych:

• zwiększają różnorodność gatunkową i odmianową upraw co zapobiega zubożeniu siedlisk,

• zazwyczaj mają mniejsze wymagania uprawowe co pozwala na ograniczenie nawożenia i środków ochrony roślin,

• niektóre z nich są szczególnie przydatne w systemach produkcji ekstensywnej oraz do utrzymywania produkcji rolniczej na terenach marginalnych.

Znaczenie rolnicze ochrony starych odmian 

Ochrona zasobów genowych roślin użytkowych oprócz nadrzędnego zadania zachowania różnorodności biologicznej ma ściśle określone zadania praktyczne mające na celu dostarczanie możliwie szerokiego materiału wyjściowego do hodowli. Zachowanie zasobów genowych roślin jest jedynym sposobem gwarantującym ich dostępność w chwili obecnej i w przyszłości. Nie możemy przewidzieć zmian środowiska oraz wszystkich potrzeb człowieka, dlatego konieczne jest zachowanie jak najszerszej genetycznej zmienności roślin. Im bardziej zróżnicowany genetycznie materiał roślinny będziemy posiadać, tym większą będziemy mieć szansę znalezienia form o cechach użytecznych w hodowli roślin oraz produkcji roślinnej. Miejscowe odmiany są dobrze zaadaptowane do lokalnych warunków środowiska, co wyraża się stabilnym plonowaniem nawet przy niesprzyjających warunkach wegetacji.

Rolnictwo ekologiczne

Zainteresowanie odmianami miejscowymi i starymi odmianami wzrasta obecnie ze względu na wykorzystywanie ich do produkcji wyspecjalizowanych produktów lokalnych, czy też dla rolnictwa ekologicznego. Zdecydowanie zapewniają urozmaicenie diety człowieka.

Rodzime zasoby genowe roślin uprawnych

Polska jest szczególnym przykładem kraju w Europie Środkowej, w którym dzięki rozdrobnionej gospodarce rolnej zachowały się do czasów współczesnych miejscowe formy roślin uprawnych.

Tradycyjne odmiany - oddam, poszukuję

Stowarzyszenie Grupa Odrolnika w ramach projektu "Przyroda nie zna nagrody ani kary - zna tylko konsekwencje - inicjatywy obywatelskie na rzecz zrównowazonego rozwoju powiatu tarnowskiego" stworzyło internetową bazę wiedzy o starych odmianach zwierząt hodowlanych i roślin użytkowych - tradycyjneodmiany.pl

Można tu znaleźć informacje o starych odmianach i podzielić się sadzonkami, a także doświadczeniami w hodowli i uprawie. Zachęcamy do odwiedzenia strony rolników i pasjonatów rolnictwa ekologicznego!

Projekt realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.